polski angielski
 
Signum Biuro Aktuarialne Sp. z o.o.
ul. Wojciechowskiego 40/72
02-495 Warszawa

Tel: (22) 635 45 34   Tel. kom.: 661 968 767

Aktualności

2022-11-03

Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) – sukces czy porażka nowego systemu świadczeń emerytalnych?

Świadczenia emerytalne – potrzeby, a rzeczywistość.

Według najnowszych danych, liczba uczestników Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK) wynosiła na koniec sierpnia 2022 r. około 2,44 mln osób. W porównaniu z czerwcem ubiegłego roku (2,16 mln) to wzrost o 13%. Specjaliści zaznaczają jednak, że zbyt wcześnie na wyciąganie wniosków co do całego projektu nowego systemu świadczeń emerytalnych. Przyszłościowe myślenie o emerytalnych funduszach osobistych jest obiecujące, ale aktualnie w Polsce mamy prawie 17 mln pracujących osób, a uczestnictwo w PPK zadeklarowało jedynie ok. 15 procent z nich, co jest wartością daleką od oczekiwanej – dla podobnych systemów emerytalnych w innych krajach, początkowy poziom partycypacji wynosił około 40%, a po kilku latach ponad 70%. Na ten stan rzeczy mogą składać się dwa czynniki: nieufność do inicjatywy rządowych (szczególnie po porażce programu otwartych funduszy emerytalnych (OFE)), fakt, iż Polacy generalnie nie oszczędzają długoterminowo (często z powodu zbyt wysokich bieżących kosztów, które wyczerpują całą dostępna pule środków z wynagrodzenia) oraz ostatnie zawirowania na rynku obligacji i akcji, czyli aktywów, w które zainwestowane jest większość środków zgromadzonych w PPK.

Dane udostępnione przez Polski Fundusz Rozwoju (PFR) wskazują, że w sierpniu br. na koncie PPK zgromadzono 9,77 mld złotych. W stosunku do miesiąca poprzedzającego, to wzrost o 177,4 ml złotych. Rok 2021 zamknięto kwotą wysokości 7,67 mld złotych. Wzrost na przestrzeni pół roku jest wysoki, ale wciąż niesatysfakcjonujący. Aktualna sytuacja na GPW i rynku obligacji jest niestabilna, co wpływa ujemnie na odbiór tego programu emerytalnego. Należy jednak pamiętać, że mówimy tu o perspektywie długoterminowego oszczędzania, przez wszystkie lata aktywności zawodowej (aż do emerytury) i bardzo ważne jest, żeby osoby aktualnie aktywne zawodowo dostrzegały ryzyka związane z czasem, zwłaszcza, że za kilkadziesiąt lat świadczenia emerytalne dla wielu pracujących aktualnie Polaków będą bardzo skromne (wg wyliczeń ZUS będą one stanowiły średnio 20-30% ich ostatniego przed przejściem na emeryturę wynagrodzenia, czyli wyjątkowo niskie).

Najświeższe statystyki wskazują, że najwięcej aktywnych uczestników programu PPK jest w województwie mazowieckim – 804 tys. 741. Następne w tym zestawieniu jest województwo wielkopolskie – 283 tys. 561, śląskie – 238 tys. 550, małopolskie – 202 tys. 827 i dolnośląskie – 189 tys. 263. Najmniejszą ilość członków odnotowano w woj. świętokrzyskim – 28 tys. 454.

W Polsce liczba uczestników Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK) będzie najprawdopodobniej rosła, ale raczej wolniej niż zakładano w momencie wprowadzania tego programu świadczeń emerytalnych. Sytuacja gospodarcza jest w stanie wyjątkowych turbulencji i potrzeba czasu, aby przekonać pracowników do zadbania o swoją często bardzo odległą przyszłość, a nie jedynie o aktualne potrzeby.


Zobacz również;

Wycena aktuarialna rezerw pracowniczych w kontekście wzrostu minimalnego wynagrodzenia

Wyraźny wzrost inflacji w Polsce – wpływ na wycenę aktuarialnych rezerw na świadczenia pracownicze

Wpływ pandemii na wysokość świadczeń emerytalnych oraz aktuarialnych rezerw pracowniczych

Waloryzacja rent i emerytur w 2021 r.

Zmiany w waloryzacji emerytur

źródło: opracowanie własne